Η ΜΑΣΚΑΡΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ

Το καρναβάλι του δυϊσμού έχει ήδη αρχίσει από τον κρυφό πλατωνισμό που διαπνέει τα δίπολα στην δήθεν θεραπεία των ανθρώπων που εκτός από ουδέτερο φύλο έχουν αποκτήσει πια και δυο πόλους σαν να είναι μπαταρίες. Αν έχουν κάποια «υστερική κρίση» ακατανόητη για τις ιερές βίβλους των διαταραχών, αν ξεσπούν σε κλάματα, φτύνουν, βλέπουν «παραισθήσεις» και δεν δέχονται να γίνουν πειραματόζωα που τα διαχειρίζονται με αντικαταθλιπτικά και άλλα ψυχοφάρμακα, τότε έχουν «μανία». Αν κοπάζει η τρικυμία για λίγο μια που θεωρούν ότι οι άλλοι είναι κουφοί και τυφλοί και είναι ανώφελο να χτυπιούνται σαν τα χταπόδια για να δείξουν ότι «κάτι» πάει λάθος στον τρόπο που η καπιταλιστική μανία διαχειρίζεται το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα τους για να θρέψει την βαμπιρική αγοραστική της ενόρμηση, τότε έχουν «μελαγχολία». Κλαίνε με ένα βουβό κλάμα που δεν φτάνει ούτε μέχρι τα βλέφαρα. Απλώς υγραίνει τα μάτια που φαίνονται σαν από γυαλί.

«Ύποπτο κι αυτό…» αποφαίνονται οι ειδικοί. Γιατί δεν κλαίει γοερά το θυματάκι, πελατάκι, ώστε να εκτονωθεί και να αποφορτίσει το βάρος που έχει στα σωθικά του; Ξύνουν την ακέφαλη ενόρμηση της κεφαλής τους και κατεβάζουν μια νέα-ιδέα σαν προϊόν προς πώληση: «διπολική διαταραχή!». Ακόμα και στους κόλπους της ψυχανάλυσης βρίσκουμε ψήγματα από αυτή την μασκαράτα. Στον Freud ήδη από το “Δοκίμιο για τον Ναρκισσισμό του 1914” φαίνονται οι δυο βαθμοί αναδίπλωσης της λίμπιντο στην ψύχωση α) σε ένα παραλήρημα μεγαλομανίας που το Εγώ διευρύνεται μέχρι την «άκρη του κόσμου» και β) στην υποχονδρία όπου συρρικνώνεται στις διαστάσεις του πάσχοντος οργάνου και η λίμπιντο υπόκειται σε έλεγχο ή αιωρείται ελεύθερα κάνοντας το υποκείμενο να κατακλεισθεί από αγωνία. Αν δεν είσαστε τόσο πιστοί, δεν καίτε θυμιάματα στα ινδάλματα της ψυχανάλυσης και δεν μασάτε ταραμά, ίσως δείτε ότι κάποιο σφάλμα υπάρχει σ’αυτό το «είτε-είτε» και του Freud. Με ένα απλό ανοργασμικό πήδημα μπορούμε να φτάσουμε στον «οριακό» άνθρωπο που επειδή δεν μας γεμίζει το μάτι γιατί είναι ακατάτακτος ως προς τα δικά μας γούστα, και παραφράζοντας τον Freud, να τον εγκλωβίσουμε στα όρια του λυκόφωτος μιας οριακής διαταραχής. Κάτι που παλαντζάρει στο «ούτε από δω»-«ούτε από κει».

Οι μασκαράδες πια παρελαύνουν συνταγογραφώντας γιατρικά και οι άνθρωποι που έχουν γίνει σκιές του Άδη πέφτουν στα πεζοδρόμια και τσακίζονται από μια ανεξήγητη σκοτοδίνη…

photo gianpal333

«Τι έπαθες κυρά-Λούλα μου;»

«Δεν ξέρω, στα καλά καθούμενα έπεσα κάτω…μια σκοτοδίνη μου’ρθε σαν να κόπηκε το ηλεκτρικό ρεύμα…τι τα θες…ό,τι έχει πει ο Θεός…δεν μπορούμε να πάμε κόντρα στη μοίρα μας…»

Ο Θεός της, που αγνοεί ότι θυσιάζεται σε αυτόν, είναι ένας Βάαλ μεταμφιεσμένος σε κοκτέιλ φαρμάκων συν τα απαραίτητα αντικαταθλιπτικά. Οι παρενέργειες του της τρώνε τη ζωή λίγο λίγο κι εκείνη σταυροκοπιέται και τον υμνεί με ένα χέρι σπασμένο και με μώλωπες στο πρόσωπο. Το πρόσωπό της μεταμορφώνεται σιγά σιγά σε προσωπείο μασκαρά. Σε μια μόνιμη μάσκα της θλίψης…

ΠΟΙΟΣ ΣΑΓΗΝΕΥΕΙ ΠΟΙΟΝ?

Η σαγήνη είναι ένα ατέλειωτο ρεφραίν. Μια σκηνή από το μέλλον σαγηνεύει μια μικρούλα σε παροντικό χρόνο… Άλλωστε το μέλλον είναι πίσω μας, πίσω από την πλάτη μας χωρίς να συγχέεται με την σκιά μας.

Η τρίχρονη μικρούλα στην παραλία βάζει το πλαστικό ποτιστήρι ανάμεσα στα πόδια της με το μακρύ στέλεχος κολλημένο στο βρακάκι της και λέει στη μαμά της:

«Έχω…έχω…έχω…ένα…»

Η φράση μένει μετέωρη και η τροφαντή μαμά ξαναγυρνάει ανακουφισμένη στη θαλπωρή των περιοδικών μόδας και ομορφιάς. Αυτό που δεν είπε θα το βρει μπροστά της αργότερα σε κοριτσίστικο σώμα γυναίκας. Αυτό που δεν αντέχει η μαμά της είναι ακριβώς αυτό που την σαγηνεύει. Και ταυτόχρονα δεν την νοιάζει αν θα γαμηθεί ή όχι. Αρκεί να μην αποσαγηνευτεί… Το κακό σεξ, η σαδιστική σιωπή, το φτύσιμο στο γραμματόσημο που κολλάει έτσι πιο πολύ στη σάρκα του γράμματος, η κοψιά του εραστή, το ύψος του, το όνομά του, παρελαύνουν στις σελίδες του περιοδικού της. Ξαφνικά η μαμά νιώθει υγρή και κατεβάζει το ολόσωμο μαγιό της για να φορέσει μια βαμβακερή κιλότα τριών τετάρτων. Η μικρή σαγηνευμένη και κεραυνοβολημένη από το θέαμα του γυμνού φύλου της μαμάς στο ύψος των ματιών της χαχανίζει σαν νευρόσπαστο. Η μαμά έκπληκτη, μια που δεν κατάλαβε τίποτα απολύτως, ξαναγυρνάει στο περιοδικό της. Είχε μείνει στην παράγραφο που έλεγε «τι να κάνετε για να σας κάτσει ο καλός σας πάνω από πέντε λεπτά σεξ…»

photo gianpal333

Ο Baudrillard αναφέρει ότι το να σαγηνεύεσαι είναι ο καλύτερος τρόπος για να σαγηνεύεις. Όποιος δεν έχει σαγηνευτεί δεν μπορεί να σαγηνεύσει άλλους. Συμφωνώ μαζί του και διακρίνω το όριο μεταξύ σαγήνης και αποπλάνησης. Η σεξουαλική διαφορά είναι μια ρωγμή στη σχισμή του κάθε φύλου. Έτσι το βλέπω εγώ. Αυτό ανιχνεύει και η μικρούλα με το οπτικό της ασυνείδητο και ντρέπεται για την μαμά της. Η τρύπα της σαγήνης μεταπηδάει σε όλο το σώμα και το κάνει διάτρητο ή απλώνει έναν παρθενικό υμένα παντού πάνω του και το κάνει αδιάτρητο. Κάπως έτσι την παθαίνουν, αγόρια και κορίτσια, σε όποια ηλικία και αν είναι, όταν απλά παίζουν με τις τρύπες και οι τρύπες γίνονται μαύρες τρύπες, φαύλοι κύκλοι και ίλιγγοι πανικού.

Το περιοδικό κατρακυλάει ανάμεσα στα μπούτια της μαμάς κι εκείνη πέφτει σένα μικρό λήθαργο. Η μικρή πάει και βάζει το χέρι της ανάμεσα στα φύλλα του περιοδικού και η μαμά ξυπνάει έντρομη νιώθοντας ότι της βάζουν χέρι.

«Φύγε από δω γαμώτο σου! Σκατόπραγμα…»

Η ΝΕΑ ΒΑΒΕΛ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

photo gianpal333

Ένα κοριτσάκι καταπίνει μακαρόνια κι ένα λεπτό μακαρόνι του φράζει το λαιμό ή έτσι νομίζει. Ταυτόχρονα ένα πατατάκι πετάγεται από την σακούλα του διπλανού της και της φράζει κι αυτό το λαιμό ή έτσι νομίζει. Πριν καλά-καλά καταλάβει τι της συμβαίνει η φάμπρικα της δια-χείρισης συμπτωμάτων έχει πάρει φωτιά. Την πάνε για εξονυχιστικές εξετάσεις μέχρι τα νύχια των ποδιών της. Την βλέπουν σαν έναν παραγωγό συμπτωμάτων. Το παράγωγο του τρόμου της, τους το δίνει και επωφελούνται οικονομικά από αυτό. Εδώ όλοι οι «καλόκακοι» χωράνε. Ψυχοθεραπευτές χεράκι- χεράκι με ψυχαναλυτές στήνουν κυκλωτικούς χορούς γύρω από τα μαγικά χαπάκια των ψυχιάτρων που δήθεν θεραπεύουν κάθε νόσο και κάθε μαλακία. «Βάζουν χέρι» στο κοριτσάκι και το κάνουν του χεριού τους… Διεισδύουν σε κάθε ανοιχτό ή κλειστό πόρο του δέρματος και εισχωρούν και στα εσώτερα για να ρυθμίσουν την ομοιόστασή της λες και έχουν να κάνουν με μηχανή που την λαδώνουν για να της «βγάζουν το λάδι» και να κινούνται καλολαδωμένα τα γρανάζια της συστημικής κοπής και ραφής κοστουμιών διαταραχών στα μέτρα τους… «Βάζουν χέρι» και στο υποκείμενο του ασυνειδήτου μια που δεν ενδιαφέρονται πια για το ποιος είναι αυτός που μιλάει μέσα από το σύμπτωμά του αλλά για το πώς θα το διαχειριστεί, και το τι βγάζει κάθε φορά για να το εντάξουν στην βίβλο της Βαβέλ με τα «νέα» συμπτώματα, όπως λέμε «νέα» προϊόντα!

«Προλάβετε! Θα διατηρηθεί ιεραρχική σειρά προτεραιότητας μέχρι εξαντλήσεως του αποθέματος».

Το βλέμμα τους την χουφτώνει και η μικρή βγάζει συμπτώματα επί συμπτωμάτων. Την θεωρούν αντικείμενο και της κάνουν κηρύγματα περί υποκειμενικότητας. Το υποκείμενο διαγράφεται και στην θέση του διανοίγονται οδοί υποκειμενικότητας. Δεν είσαι πια εσύ αλλά μπορείς να κάνεις σαν να είσαι εσύ!... Ένα μικρομέγαλο παιδάκι-παιχνιδάκι. Ένα αντικείμενο-στόμιο, ένα αντικείμενο-τσέπη, ένα αντικείμενο-στρινγκάκι, ένα αντικείμενο-φαλλός, που παίζει με το κουβαδάκι του ατενίζοντας την έξοδο και συστρέφοντας το κορμάκι του διαρκώς προς την είσοδο στη μήτρα. Ένα παιδάκι-φετίχ που μπουσουλάει στα τέσσερα με γλουτούς που προεξέχουν και πλάτη σε οριζόντια θέση.

Δεν σου λένε όμως, αγοράκι και κοριτσάκι, ότι όταν ο άνθρωπος σέρνεται στα τέσσερα είναι πιο κοντά στο βασίλειο του οσφρητικού και στο μη-ανθρώπινο. Μυρίζεις τον άλλο αλλά δεν ανιχνεύεις τα ίχνη της παρουσίας του και πονάς από την απάρνηση της ερωτικής σου επιθυμίας.

«Είσαι για ένα στα γρήγορα;»

«Γύρνα…!»

(απόσπασμα από το αδημοσίευτο νέο κείμενο της Σώτης Γρίβα «Από το Σύνθωμα του Lacan στην Σαγήνη του Baudrilliard»)

ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

photo gianpal333

Το προτεσταντικό μοντέλο της Θείας Χάριτος και του αδιαμεσολάβητου βιβλικού κειμένου φέρνουν στο προσκήνιο μια αντεστραμμένη οπτική που δεν μπορεί να διαφύγει από τον αναδιπλασιασμό της. Δεν υπάρχει έξοδος προς την έρημο του Πραγματικού και για αυτό ψάχνει ισοδύναμες αξίες χρήσεως που επενδύει στην ανατροφοδότηση της ίδιας πάντα ψευδο-διαλεκτικής. Χωρίς το τρίτο σημείο αναφοράς, που είναι και σημείο οπτικής σε βάθος πεδίου, δεν υπάρχει παρά μόνο μια αέναη ομόκεντρη ακολουθία φαύλων κύκλων της υποκειμενικότητας. Ο αναδιπλασιασμός των σημαινόντων οδηγεί σε μια πολλαπλότητα και σε μια ολική αντανάκλαση του «σημείου-Τέρατος» που δεν έχει σκιά ούτε εικόνα. Αποτελεί μόνο μια μείξη αντιθέτων και εκφέρεται με ουδέτερο τρόπο. Κάθε αναδιπλασιασμός καταλήγει σε πολλαπλασιασμό κενών σημαινόντων επαναλαμβάνοντας τον ίδιο ερμητικά κλειστό κύκλο που φαντάζει ως συμβολική πραγματικότητα. Κατά την λακανική ψυχανάλυση μπορεί να είναι το ίδιο το Πράγμα (das ding) το Τερατώδες σημείο, ως μείξη αντιθέτων.

Θεωρώ ότι αυτή η απεικόνισή του μοιάζει με την νεοπλατωνική Ιδέα και τα θραύσματα των όψεών της, που έχουν άμεση επίπτωση στην γη του Πραγματικού. Μια επιστροφή της kabbala στη σκέψη του Zizek επαναφέρει την προϋπάρχουσα δημιουργία πολλαπλών κόσμων πριν να δημιουργηθεί ο κόσμος που ζούμε. Η πολλαπλότητα αποσυντέθηκε σε θραύσματα ερειπίων (underground ideological features)των οποίων τα απομεινάρια γέννησαν το Κακό¹. Αυτά τα θραύσματα μας παραπέμπουν στα μερικά αντικείμενα της λακανικής ψυχανάλυσης σε ένα ταυτολογικό σπιράλ. Μια παλιά ειδωλολατρία επανέρχεται με νέα βάθρα θεοτήτων στα οποία υπερυψώνονται «όργανα χωρίς σώμα». Είναι φανερό το πρόβλημα αλλά συγχρόνως αποτελεί τυφλό σημείο και μια ζώνη του λυκόφωτος των σκόρπιων ενορμήσεων. Καμιά έξοδος δεν προβλέπεται. Η πολλαπλότητα των κόσμων που υφέρπει ακόμη και στο παράδοξο της μεταφυσικής μιας κβαντικής φυσικής είναι ο θρησκευτικός απόηχος μιας διαλεκτικής που δεν βρίσκει την διαφορά της στο «τρία» γιατί αναπόφευκτα αναδιπλασιάζει αέναα το «δυο». Πως θα μπορούσε λοιπόν ακόμη και ο Zizek να κατηγορήσει την θρησκεία για μυθοπλασία όταν υπάρχει ήδη θρησκευτική καταβολή στην φιλοσοφική του σκέψη;

Μια αφηρημένη πνευματική σωματικότητα (intermediate spectral domain) καιροφυλακτεί στο πεδίο της ψυχανάλυσης να μισοβυθιστεί στην γήινη βαρύτητα ή να ανυψωθεί σε μια ουράνια απελευθέρωση από υλικά δεσμά. Και οι δυο εκδοχές αναπαριστούν τις δυο όψεις του ίδιου κέρινου ομοιώματος. Ακόμη κι αν προεκτείνουμε τις δυο όψεις του σε ένα κάθετο κι ένα οριζόντιο άξονα και τις αφήσουμε να εξίστανται στο άπειρο δεν θα προκύψει κανένας Σταυρός και κανένας Εσταυρωμένος. Θα βρισκόμαστε συνεχώς στα παγανιστικά λιβάδια του απέθαντου ανθρώπου και του νεκροζώντανου Θεού.

(απόσπασμα άρθρου από το αδημοσίευτο κείμενο της Σώτης Γρίβα «ο Ζizek στην χώρα του simulacrum», το οποίο συμπεριλαμβάνεται στον τόμο «Ο Zizek και ο Χριστιανισμός)

1 Gershom Sholem, Kabbala (New York: Meridian, 1978),p.124.