ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

photo gianpal333

Το προτεσταντικό μοντέλο της Θείας Χάριτος και του αδιαμεσολάβητου βιβλικού κειμένου φέρνουν στο προσκήνιο μια αντεστραμμένη οπτική που δεν μπορεί να διαφύγει από τον αναδιπλασιασμό της. Δεν υπάρχει έξοδος προς την έρημο του Πραγματικού και για αυτό ψάχνει ισοδύναμες αξίες χρήσεως που επενδύει στην ανατροφοδότηση της ίδιας πάντα ψευδο-διαλεκτικής. Χωρίς το τρίτο σημείο αναφοράς, που είναι και σημείο οπτικής σε βάθος πεδίου, δεν υπάρχει παρά μόνο μια αέναη ομόκεντρη ακολουθία φαύλων κύκλων της υποκειμενικότητας. Ο αναδιπλασιασμός των σημαινόντων οδηγεί σε μια πολλαπλότητα και σε μια ολική αντανάκλαση του «σημείου-Τέρατος» που δεν έχει σκιά ούτε εικόνα. Αποτελεί μόνο μια μείξη αντιθέτων και εκφέρεται με ουδέτερο τρόπο. Κάθε αναδιπλασιασμός καταλήγει σε πολλαπλασιασμό κενών σημαινόντων επαναλαμβάνοντας τον ίδιο ερμητικά κλειστό κύκλο που φαντάζει ως συμβολική πραγματικότητα. Κατά την λακανική ψυχανάλυση μπορεί να είναι το ίδιο το Πράγμα (das ding) το Τερατώδες σημείο, ως μείξη αντιθέτων.

Θεωρώ ότι αυτή η απεικόνισή του μοιάζει με την νεοπλατωνική Ιδέα και τα θραύσματα των όψεών της, που έχουν άμεση επίπτωση στην γη του Πραγματικού. Μια επιστροφή της kabbala στη σκέψη του Zizek επαναφέρει την προϋπάρχουσα δημιουργία πολλαπλών κόσμων πριν να δημιουργηθεί ο κόσμος που ζούμε. Η πολλαπλότητα αποσυντέθηκε σε θραύσματα ερειπίων (underground ideological features)των οποίων τα απομεινάρια γέννησαν το Κακό¹. Αυτά τα θραύσματα μας παραπέμπουν στα μερικά αντικείμενα της λακανικής ψυχανάλυσης σε ένα ταυτολογικό σπιράλ. Μια παλιά ειδωλολατρία επανέρχεται με νέα βάθρα θεοτήτων στα οποία υπερυψώνονται «όργανα χωρίς σώμα». Είναι φανερό το πρόβλημα αλλά συγχρόνως αποτελεί τυφλό σημείο και μια ζώνη του λυκόφωτος των σκόρπιων ενορμήσεων. Καμιά έξοδος δεν προβλέπεται. Η πολλαπλότητα των κόσμων που υφέρπει ακόμη και στο παράδοξο της μεταφυσικής μιας κβαντικής φυσικής είναι ο θρησκευτικός απόηχος μιας διαλεκτικής που δεν βρίσκει την διαφορά της στο «τρία» γιατί αναπόφευκτα αναδιπλασιάζει αέναα το «δυο». Πως θα μπορούσε λοιπόν ακόμη και ο Zizek να κατηγορήσει την θρησκεία για μυθοπλασία όταν υπάρχει ήδη θρησκευτική καταβολή στην φιλοσοφική του σκέψη;

Μια αφηρημένη πνευματική σωματικότητα (intermediate spectral domain) καιροφυλακτεί στο πεδίο της ψυχανάλυσης να μισοβυθιστεί στην γήινη βαρύτητα ή να ανυψωθεί σε μια ουράνια απελευθέρωση από υλικά δεσμά. Και οι δυο εκδοχές αναπαριστούν τις δυο όψεις του ίδιου κέρινου ομοιώματος. Ακόμη κι αν προεκτείνουμε τις δυο όψεις του σε ένα κάθετο κι ένα οριζόντιο άξονα και τις αφήσουμε να εξίστανται στο άπειρο δεν θα προκύψει κανένας Σταυρός και κανένας Εσταυρωμένος. Θα βρισκόμαστε συνεχώς στα παγανιστικά λιβάδια του απέθαντου ανθρώπου και του νεκροζώντανου Θεού.

(απόσπασμα άρθρου από το αδημοσίευτο κείμενο της Σώτης Γρίβα «ο Ζizek στην χώρα του simulacrum», το οποίο συμπεριλαμβάνεται στον τόμο «Ο Zizek και ο Χριστιανισμός)

1 Gershom Sholem, Kabbala (New York: Meridian, 1978),p.124.