ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ

Ο Freud είναι ο ίδιος ο Don Juan αν και δεν είχε κατακτήσεις. Κάνει όμως συλλογές από αγάλματα παγανιστικών θεοτήτων, μανιτάρια που μοιάζουν με βάθρα θεοτήτων, και απατάει τον Γιαχβέ, τον Θεό των προγόνων του, και όχι την γυναίκα του. Ο Lacan αναδιπλασιάζει τον Freud ενώ θεωρεί ότι «επιστρέφει σ' αυτόν». Τα αγάλματα που συλλέγει είναι, κατά την γνώμη μου, τα Ονόματα-του-Πατέρα και το κεντρικό είδωλο λέγεται: άγαλμα «αντικείμενο μικρό α» μέσα μας. Δεν αμφισβητώ το «αντικείμενο μικρό α». Μόνο που μαρκάρει την απόλαυση και όχι την επιθυμία. Δεν κολλάει με τίποτα η αγαλμάτινη επένδυση με την οποία ντύθηκε. Εδώ μπορούμε να εντοπίσουμε μια μετάσταση του σφάλματος που παραμένει διπλό και αναδιπλασιάζεται ως κηλίδα, στίγμα και σημείο των μνημονιακών καιρών μας. Ακόμα και η εφαρμοσμένη πια ψυχανάλυση απαρνείται την ίδια την ψυχανάλυση. Το βλέμμα, η επιθυμητική ροή (G.Deleuze-F.Guattari), η σαγήνη (J.Baudrillard), η εικόνα που δεν είναι μόνο εικονοφαντασιακό αλλά και οι αισθήσεις του κάθε ανθρώπου, η όσφρηση, η αφή, ακόμα και η πνοή του δεν της λένε απολύτως τίποτα. Τις κοιτάει υπεροπτικά και ψάχνει με το μικροσκόπιο να δει «από πού απολαμβάνεις…»

Τι γίνεται όμως με την ενοχή που κληρονομείται σαν «μήτρα-διαφυγής» από γενιά σε γενιά; «Κάνει σαν να μην την βλέπει». Αυτό το «κάνω σαν...» της απάρνησης του ψυχαναλυτή μεταδίδεται ως παθητική άρνηση και στους αναλυόμενούς του. «Κάνω σαν να θυμάμαι, σαν να πιστεύω ή ακριβώς το αντίστροφο». Όλα είναι δυνατά αρκεί να τροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο της απάρνησης και οι παίκτες που τζογάρουν να παραμένουν στις θέσεις τους. Αν κουνηθούν αμήχανα χωρίς να ξέρουν γιατί θα τους φορέσουν το καπέλο της λεγόμενης «κατάθλιψης» ή της «ψύχωσης» και θα τους στείλουν στο κρεβατάκι τους παρέα με μια σακούλα φάρμακα. Η κατάθλιψη στοιχειώνει με ένα μελαγχολικό χαμόγελο κυρίως τις «γυναικείες κρεμάστρες» ή τα «κοριτσάκια-αντικείμενα» διαχείρισης του ίδιου τους του φύλου που φτάνουν στο κατώφλι του ψυχαναλυτή. Ο πόνος γίνεται διαρρήκτης και αναδιπλασιάζει τον φόβο. Από πόνο σε φόβο και από φόβο σε ενοχή τα εγκλήματα απέναντι στο υποκείμενο του ασυνειδήτου πολλαπλασιάζονται και οι γιοί του Οιδίποδα της ψυχανάλυσης αλληλοσκοτώνονται για ένα κρυφό σφάλμα που πρέπει να παραμείνει άλεκτο… Έτσι ο δρόμος της απόλαυσης παραμένει ανοιχτός στους απανταχού κρεμασμένους και στις κρεμάστρες τους

Ο Freud τρώει με καλεσμένους αγάλματα στο τραπέζι του και ο Lacan μιλάει για το άγαλμα μέσα μας. Κάπου εδω βλέπω να μεταδίδεται σιωπηλά το σφάλμα απο τον πατέρα στον γιό της ψυχανάλυσης. Αυτό που δεν μπορεί να ειπωθεί αλλά γυροφέρνει σε ατέλειωτα ρητορικά σχήματα στη γλώσσα του Lacan είναι το κρυφό «σφάλμα-άγαλμα» του φροϋδικού πατέρα. Ό,τι δεν λέγεται στο λεχθέν λέγεται στο μη λεχθέν. Ο Lacan ντύνεται με εκκεντρικά ρούχα και φιλάει τα χέρια των γυναικών κάνοντας μια βαθιά υπόκλιση.

                          «...και υποκλίθηκε βαθιά, ίσαμε το χώμα...»

photo gianpal333

Ντύνεται με το πέπλο της σαγήνης και τους απευθύνεται με τα λόγια του ιπποτικού έρωτα προς τις εύθραυστες δεσποσύνες κάποιου άλλου αιώνα. Οι πιστοί του απλά τον μιμούνται χωρίς να ρωτούν «γιατί;». Κάθε ερώτημα είναι αίρεση μέσα στους κόλπους της κάθε Σχολής που θέλει να μιλάει με ένα χείλος και να εκφέρει ένα μόνο λόγο. Χτίζουν μια Βαβέλ και όπως κάθε βαβελική ιστορία έτσι και αυτή των Σχολών του Lacan καταλήγει διαρκώς σε σύγχυση. Μια σύγχυση ενορμήσεων και διαφορών. Ο πύργος της Βαβέλ που θα'θελαν να υψώσουν μέχρι τα ουράνια με μια μόνο εκφορά του λακανικού λόγου τρέμει ήδη απο τα θεμέλιά του... Κι εκείνος «αθώος» κληρονόμος ενός ειδώλου με μορφή αγάλματος ένοχα το περι-φέρει, το μισο-κρύβει και το επαναλαμβάνει…

Το άγαλμα είναι ένας κρυψώνας του αντικειμένου α. Κι όμως μέσα στην κούφια του κοιλιά κρύβεται το σφάλμα. Κάπου εκεί τα μάτια διασταυρώνουν τη ματιά τους και αλληθωρίζουν. Συγχρόνως τα ιερά κεφάλια των μυστικιστών του Lacan γέρνουν πολύ κοντά το ένα με το άλλο και αναμειγνύονται τα φωτοστέφανά τους...

Τι τον αναγκάζει να μπερδεύει τις γλώσσες των ακροατών του και να δημιουργεί και ο ίδιος την σύγχυση της Βαβέλ; Στο Seminar XX ο Lacan βάζει τον εαυτό του σε θέση αναλυομένου και το ακροατήριό του σε θέση αναλυτή. Χαρακτηρίζει το κοινό του ως «plus-de-jouir presse». Μια υπερ-απόλαυση φρεσκοστυμμένη σαν λεμονόκουπα. Ποιος στύβει ποιον; Τους κάνει να δούνε ό,τι βλέπουνε με τον τρόπο που το βλέπει ή απλά κοιτούν προς τα εκεί που δείχνει αφηρημένα το δάχτυλό του...αλλά δεν βλέπουνε με τον τρόπο που τους βλέπει;... Τι τον αναγκάζει να αποτυγχάνει μπροστά στην επιτυχία του; Ίσως το Όνομα-του-Πατέρα που κι εκείνο μισο-κρύβεται μέσα στην αγαλμάτινη όψη των Ονομάτων-του-Πατέρα. Το Όνομα-του-Πατέρα φαντάζει σαν κεραυνός σε αίθριο ουρανό. Ένα σημείο που κατακεραυνώνει με την λάμψη του χωρίς να ξέρουμε τι σημαίνει. Στις φωτεινές αυλακιές που χαράζει στο στερέωμα τής φαντασίωσης αρκεί να πούμε ότι είναι το «όχι!» του Πατέρα, ένα αναιμικό «όχι», με όσα θαυμαστικά κι αν του βάλουν, που εκφέρεται από ένα μαμαδομπαμπά κι έπειτα να ξαναψάλλουμε το ρητό: «ένα σημαίνον που αντιπροσωπεύει το υποκείμενο για ένα άλλο σημαίνον» και ξεμπερδέψαμε με τα τροπάρια ή μας διαφεύγει το πιο ουσιώδες; Κάτι που δεν εκφέρεται.

Ένα Όνομα-χωρίς-όνομα ...

Είμαι αυτός που θα είμαι…

Η ΝΕΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ: «ΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ»

Με το μάτι να εξέχει πεινασμένο από την κόγχη του το συστημικό λαγωνικό των διαταραχών βρήκε νέο στόχο. Ακόμα και ο Freud που μιλούσε για το Εγώ σαν αμοιβάδα με ψευδόποδες που ξεκινούν από μια κεντρική μάζα και παραμένουν σταθερά ακόμα και όταν διαστέλλονται στο έπακρο (1923, Libido Theorie) δεν θα πίστευε ότι οι ψευδόποδες έβγαλαν πρόσθετα μέλη σαν μεταλλαγμένα πλοκάμια και στραγγαλίζουν ανθρώπους αφού πρώτα τους καρφιτσώσουν μια ετικέτα στο πέτο όπως «διαχειριστικός άνθρωπος» και μια οδηγία χρήσεως «πως θα τους αποφεύγετε».

Περπατάτε στον δρόμο σαν καχύποπτοι φοβικοί και βλέπετε τέρατα με σφιγμένα σαγόνια, άκαμπτες αρθρώσεις, βδέλλες που κολλούν στα αυτιά σας και ψύλλους που τσιμπούν το δέρμα σας. Αν αναρωτιέστε πως το πάθατε αυτό στα καλά καθούμενα ακολουθήστε την κατοπτρική σας εικόνα όπως σας την προβάλλουν οι πωλητές των νέων διαταραχών. Ταυτίζεστε με αυτό το Τέρας που σας λένε να αποφύγετε και την μορφή του την αντιλαμβάνεστε σαν όριο και περίγραμμα λεκτικό ή δερματικό του δικού σας δέρματος. Με ένα ταχυδακτυλουργικό κόλπο είσαστε αιχμάλωτοι της εικόνας σας. Μπορεί να’ναι ο διπλανός σας ο ύποπτος διαχειριστικός τύπος ή εσείς οι ίδιοι. Θα σας έλεγε και ο Freud αν ήταν παρών στις μέρες μας μέσα από την φράση του: «Το Εγώ είναι πρώτα απ’όλα ένα σωματικό Εγώ, δεν είναι απλώς μια επιφάνεια αλλά μπορεί να είναι και η προβολή μιας επιφάνειας» (S.E.,p.26) να προσέχετε όχι τον «διαχειριστικό άνθρωπο» αλλά αυτές τις διαστροφικές επιφάνειες ενός Υπερτροφικού- Ναρκισσιστικού-Παρανοϊκού αμαλγάματος παιδαγωγικής και εφαρμοσμένης ψυχοπαθολογίας συμπεριφοριστικού τύπου που δεν σας θεωρεί καν ανθρώπους αλλά διαχειρίσιμα υλικά για κερδοφόρα πρότζεκτ.

Οι παραμορφωτικοί καθρέφτες αναδιπλασιάζουν τους «καλούς» και τους «κακούς», τους «ασθενείς» και τους «υγιείς» σε ένα σοδομημένο σύστημα που απαιτεί δεσμοφύλακες και πανοπτικά μοντέλα παρακολούθησης της ψυχικής υγείας.

photo gianpal333

Ακόμη και τα παιδάκια σε Γυμνάσια και Λύκεια αν γράψουν καμιά φράση πάνω στα θρανία τους είναι ύποπτα για αμαύρωση του θρανίου τους που είναι δημόσιο υλικό και πρέπει να το σβήσουν σε ένα πεντάλεπτο με οινόπνευμα. Τα θρανία γίνονται και αυτά γυάλινες επιφάνειες, καθρέφτες που πάνω τους δεν κολλούν ίχνη. Οι μαθητές χωρίς ίχνη και εγγραφές περιφέρονται στα προαύλια σαν τρόφιμοι σε φυλακές. Με ποινολόγια και απουσιολόγια τους διαχειρίζονται καταλλήλως ώστε να μην αφήνουν τα ίχνη τους πουθενά. Απλά να ξέρουν να διαχειρίζονται την ύλη των μαθημάτων τους και να απωθούν ακόμη και ότι υπάρχουν.

«Καθαριότητα-Ησυχία-Τάξη-Ασφάλεια» λέει ο «διαχειριστικός άνθρωπος» και σας κλείνει το μάτι… Όλα είναι δυνατά!...

-Πότε θα γίνεις γλειφιτζούρι;

-Όταν θα γίνω κότα.

-Πότε θα γίνεις κότα;

-Όταν θα γίνω κατσίκα.

-Πότε θα γίνεις κατσίκα;

-Όταν θα γίνω αγελάδα.

Και πάει λέγοντας…!

Ο ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΕΞΟΥΣΙΑΣ

Ψάχνοντας να βρεις γιατί δεν νιώθεις, γιατί οι προτάσεις σου κόβονται στη μέση από μια ανεξήγητη αμνησία, γιατί δεν μπορείς να σκεφτείς, συναντάς το σώμα σου διαμελισμένο στον καθρέφτη της παραγωγής μιας σεξουσίας που βγάζει κέρδος από το να σε ευνουχίζει, να σε κλαδεύει σε τομείς διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού και να σε βάζει στο περβάζι της επιστήμης σαν αντιπροσωπευτικό δείγμα γλάστρας χωρίς ήλιο, νερό και με τρία πλαστικά άνθη εντός της:

α)την ανάγκη, ως πόρνη πολυτελείας, β) την στέρηση, ως γριά πατρόνα και γ) την παραγωγή στέρησης και ανάγκης. Η γλάστρα είναι ο οίκος μη-αντοχής όπου ξημεροβραδιάζεσαι. Είσαι το απαραίτητο συστατικό του φαύλου κύκλου παραγωγής τους. Γύρω-γύρω όλοι και στη μέση εσύ. Πρέπει να καλύψεις τις τρύπες των αναγκών σου και να απελευθερώσεις τις παραγωγικές σου δυνάμεις με εργασιακή δουλεία μέχρι θανάτου ή να βγάλεις κέρδος αραχτός από την ατομική σου «σωτηρία» κάνοντάς την ατομική επιχείρηση. Το βλέπεις το δίπολο; Όπου βλέπεις δίπολο μακριά… Καλύτερα να αναζητάς όχι το τρίτο το μακρύτερο, αλλά την τρίτη διάσταση σένα τετραδιάστατο χώρο, δηλαδή εσένα ως άνθρωπο και όχι ως μηχανή παραγωγικότητας.

photo gianpal333

Πέρα λοιπόν από το δίπολο «αρχή της πραγματικότητας» και «αρχή της ηδονής» του Freud νέα δίπολα έρχονται στην πιάτσα που απευθύνονται σε δίποδα που σέρνονται σαν τετράποδα πίσω από την νέα «αρχή της παραγωγικότητας». Χωρίς ίχνος επιθυμητικής ροής μέσα σου τρέχεις να προφτάσεις την ανθρώπινη αναπαραγωγή σου και να μην μείνεις πίσω λαχανιάζοντας. Την παίρνεις, την γονιμοποιείς, την μετασχηματίζεις την ανάγκη σου σε τουαλέτες υψηλής λειτουργικότητας αλλά δεν γίνεται η παραγωγική ή η εργατική δύναμη που θα’θελες. Μένεις λοιπόν καταϊδρωμένος και με μια μόνιμη δυσκοιλιότητα να σε ενοχλεί σαν σύμπτωμα που το τρέχεις εδώ και κει και δεν ξέρεις τι σου φταίει.

Στον κήπο της Εδέμ δεν εργάζεσαι για την καπιταλιστική επέκταση του φαντασιακού σου παραδείσου σε τουριστικά θέρετρα που μοιάζουν με στρατόπεδα εργασίας. Απλά περπατάς και χαζεύεις ένα κήπο με πραγματικά λουλούδια, χωρίς γλάστρες, καλλιεργώντας τον λόγο σου και την επιθυμία σου στο σώμα, στην ψυχή και στο πνεύμα σου και την αφήνεις να ρέει σε διαζεύξεις και συζεύξεις με τους γύρω σου έξω από τους τοίχους της φυλακής σου . Αν σου φαίνεται κουραστικό αυτό απλά χαράζεις το οικοπεδάκι σου και πέφτεις με τα μούτρα στην παραγωγή λαδιού ή αφήνεσαι να σου «βγάζουν το λάδι» με νέες τεχνικές παραγωγής πολλαπλών εαυτών ή γίνεσαι απλά η ψηλομύτα του παραμυθιού και τρως τα μούτρα σου στο σκληρό Πραγματικό.

«Κυρία Σώτη, νήπως η πριγκίπισσα-ψηλομύτα είχε μια ψηλή μύτη μέχρι το μέτωπο;» με το χεράκι της η μικρούλα μου δείχνει τα ράμματα που της έκαναν όταν σκόνταψε στο ίδιο της το καρεκλάκι.

ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑ: ΦΟΒΑΜΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΦΟΒΗΘΩ

Τα χαπάκια βγαίνουν από τις τσάντες για να είναι σε ετοιμότητα στα χέρια ανά πάσα στιγμή. Ο φόβος παραμονεύει μια που είναι η βασική παρενέργεια των αντικαταθλιπτικών και των ψυχοφαρμάκων. Όχι ο οποιοσδήποτε φόβος αλλά ο φόβος ότι θα φοβηθείς…Σου μπαίνει η ιδέα που δεν είχες ποτέ πριν και η διάγνωση βγαίνει απευθείας. Σε λένε ψυχαναγκαστικό με έμμονες ιδέες. Προμηθεύεσαι τα χαπάκια σου σαν πολεμοφόδια σε μια μάχη χωρίς φανερό εχθρό και βγαίνεις στη νέα αγορά συμπτωμάτων τελείως ξεβράκωτος στα αγγούρια.

«Ποιος σε φοβίζει;»

«Ποιος σου είπε ότι θα φοβηθείς;»

Αυτές οι ερωτήσεις ούτε καν λέγονται πια. Υπάρχει κίνδυνος να ξυπνήσεις και να ανακαλύψεις την απάτη του νέου συμπτώματος που σου κατασκεύασαν για να ξεχάσεις με το ζόρι τρείς βασικές συντεταγμένες: α) Ποιος είμαι (το φύλο σου με σάρκα-οστά-ψυχή-πνεύμα) β) Που είμαι; (τον χωροχρόνο σου) γ) Πως είμαι; (την ασυνείδητη εικόνα του σώματός σου που δεν τα βρίσκει με την τρεμάμενη εικόνα σου στον καθρέφτη της παραγωγής του εικονοφαντασιακού σώματος μέσα στο οποίο σε εγκλώβισαν). Αντί για άνθρωπος με αυτόνομο βάδισμα και βλέμμα που δεν βλέπει την μέλλουσα κρίση στο κάθε βήμα του, σε κατάντησαν κινούμενη φαρμακαποθήκη με χέρια κουμπαράδες και πόδια ακρίδας που πασχίζουν να είναι λειτουργικά και να μην διαμελιστούν ξαφνικά. Όλα πια παράγουν πόνο και ο πόνος παράγει φόβο ότι θα πονέσεις και ο φόβος παράγει τον πόνο ότι μια που σου συνέβη μια φορά θα σου ξανασυμβεί κι εσύ αναπαράγεις τον φαύλο κύκλο του «φοβάμαι ότι θα φοβηθώ» με την ευλογία του κάθε θεραπευτή σου που πιστεύει στο χρέος προς τα μνημόνια του πόνου και του φόβου ενώ απωθεί την πίστη προς την έξοδο. Το κεφάλι δεν στέκει πια καλά στον αυχένα, τα χέρια συστρέφονται και σε μουτσώνουν οι παλάμες, τα πόδια κλωτσάνε από μόνα τους, τα χείλη λένε «ναι…όλα καλά…» και τα φρύδια ανασηκώνονται γνέφοντας «όχι!...σκατά είναι όλα…» κι εσύ δεν ξέρεις γιατί φοβάσαι ότι θα φοβηθείς…

photo gianpal333

Αντί να «βγάλεις γλώσσα» δαγκώνεις την γλώσσα σου και την καταπίνεις και νιώθεις ότι πνίγεσαι. Τυλίγεσαι στα μπράτσα σου και φοβάσαι. Θέλεις κάποιον να σε πάει βόλτα, να σε τρέφει, να σου κρατάει το χεράκι και όλο επιστρέφεις στην εμβρυακή ζωή σε μια μήτρα που πια δεν σε χωράει. Ίσως θα έπρεπε να ακούσεις τι μου είπε η τρίχρονη μικρούλα σε ένα σεμινάριο παραμυθοχώρας όταν είπα στα παιδιά:

«Ο πρίγκιπας έχασε τον δρόμο του μέσα στο δάσος και φοβόταν όταν…»

«Κυρία Σώθη;» σηκώνει η μικρή το χεράκι της μπροστά στο ύψος των ματιών μου για να με διακόψει. Έχει κάτι σπουδαίο να μου πει…

«Νήπως, λέω νήπως…τον είχε αιχμαλωτίσει η κακιά μάγισσα;…»

«Ακριβώς! Μικρή μου…αυτήν την αιχμαλωσία απωθούν τα ενήλικα παιδάκια και σαγηνεύονται από τον ίδιο τους τον φόβο αλλά εσείς δεν είσαστε αθώα όπως αυτά. Εσείς ξέρετε να αποφεύγετε τις παγίδες της κακιάς μάγισσας…»

«Κυρία Σώτη;» παίρνει τον λόγο ένας πεντάχρονος που αρθρώνει καλύτερα τις λέξεις του. «Ο πρίγκιπας δεν είναι αθώος…ο βασιλιάς είναι αθώος που σημαίνει ότι δεν είναι έπσυπνος!»