Η ΗΘΙΚΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

Αν δούμε τον άλλο σαν αντικείμενο και τον ζυγίσουμε με το μάτι για να δούμε πόσα θα κερδίσουμε αν του κάτσουμε είναι πουτανιά αλλά πλέον αυτό θεωρείται μια καθωσπρέπει ηθική του κέρδους. Αν μπείτε σε αυτόν τον λαβύρινθο έχετε βγάλει εισιτήριο για το λούνα πάρκ του τρόμου μαζί με τα παιδιά που δεν μεγαλώνουν ποτέ. Θα μπείτε σε κυκλικούς στροβίλους φτιαγμένους από τόσες χρονικές περιστροφές όσες είναι και οι ανταλλαγές σας. Αυτός είναι ο χρόνος του λαβυρίνθου. Είναι ο χρόνος μιας χαμηλής πτήσης πάνω στον χρόνο της κάθε μικροσυναλλαγής για σεξ, χρήμα ή προϊόντα που ικανοποιούν μόνο ανάγκες. Ο οποιοσδήποτε και να μπει στη θέση του οποιουδήποτε θα παραχθεί η ίδια απόλαυση. Αυτό λέει η κοινή λογική. «Όλοι τους είναι μαλάκες…» «όλες τους είναι πουτάνες», και πάει λέγοντας. Όλα παίρνουν την όψη της ανάγκης για ικανοποίηση και της αναπαραγωγής συμπτωμάτων.

Το καταφύγιο των συμπτωμάτων, όπως σας λέω συχνά, φιλοξενεί και από ένα πτώμα, όχι εντελώς συμπτωματικά και συγχρόνως δείχνει με πολλαπλά βελάκια προς τον τόπο του εγκλήματος. Το παιδί, αγόρι ή κορίτσι, αφού γεννηθεί χρειάζεται άμεσα να αναστηθεί γιατί γεννιέται ήδη «νεκρό» ή το απονεκρώνουν. Κάπως έτσι απονεκρώθηκε και η libido αφού κατά τον Freud προχωρούσε από το στοματικό στο πρωκτικό και από το πρωκτικό στο φαλλικό στάδιο. Κάπως έτσι αργότερα είδα κλινικά να ενώνεται το στοματικοπρωκτικό και να συνδέεται σε μια μόνο τρύπα! Στην τρύπα του φύλου που την βλέπουν σαν τρύπα είτε πρόκειται για αγοράκι είτε για κοριτσάκι. Η αγάπη, ο έρωτας, έχει καταντήσει ένα τρύπιο εκμηδενισμένο άφυλο πράγμα στο οποίο μπαίνουν για να πάρουν μάτι και δεν ξαναβγαίνουν. Και εδώ αρχίζουν τα παράξενα. Το φύλο μπαίνει στην φαντασίωσή τους σαν αποθήκη συσσώρευσης πρωκτικών υπολοίπων «κάνε!», «δράσε!», «κάνε σαν να κάνεις…» κ.λπ. Γίνεται και χωματερή διεγέρσεων, εντάσεων, προσμίξεων και κόβεται μαχαίρι η ερωτική επιθυμία που πάει πέρα από το σεξ. Τότε είναι που η τρύπα μετατοπίζεται πάνω σε όλο το σώμα. Το σώμα αποκτά διάτρητη όψη, μεταλλάσσεται σε άπειρες μορφές και πεθαίνει.

Για να δούμε λίγο τι συμβαίνει στα παιδιά…

photo gianpal333

Ένα καλό κοριτσάκι στο Δημοτικό, πασχίζει να κρυφτεί από το Μάτι που σαρώνει το ύψος της. Είναι κοντή αλλά το Μάτι της δασκάλας την κάνει να αισθάνεται νάνος. Για κακή της τύχη βγάζει και σπυράκια ακμής. Ο θυμός της φουντώνει αλλά μόνο το δέρμα κρατάει τα ίχνη του θυμού που εξωτερικεύεται με φόβο. Είναι καλό κοριτσάκι με στρουμπουλά ποδαράκια, κατσαρά μαλλιά και γλυκό χαμόγελο. Αν δείξει τον θυμό της θα την πουν «κακό κορίτσι». Μπαίνει λοιπόν στο παιχνίδι χωρίς να ρωτήσει «ποιο είναι το παιχνίδι;» και «ποιοι είναι οι κανόνες του παιχνιδιού;». Γελάει με τις κακίες που της λένε και αυτοσαρκάζεται για να γελάνε οι άλλοι. Η μαριονέτα είναι πια στο ρόλο που την έβαλαν να είναι. Από μέσα κλαίει και από έξω γελάει. Αυτή είναι η διαίρεση που δεν αφήνει υπόλοιπο. Μόνο την σχίζει στα δυο, την διαμελίζει και την κάνει καρτούν. Και τα άλλα παιδάκια είναι καρτούν. Κοροϊδεύουν τον εαυτό τους και τους άλλους για να βγάλουν από αυτό το «δούλεμα» το κέρδος της παρέας. Στραπατσάρουν την εικόνα τους, διεισδύουν στην εικόνα των άλλων, τραβολογιούνται, πετάνε μπηχτές, καρφώματα, σφυριά, χτυπήματα κάτω από τη ζώνη αρκεί να μην τους διώξει η παρέα και μείνουν ορφανά στους πέντε δρόμους. Αν κάποιος αντιδράσει με αυτή την ηθική του κέρδους κακιώνουν.

«μα είναι ένα παιχνίδι!» λένε μορφάζοντας.

Έχουν συνηθίσει να είναι ηθικά αντικείμενα πολλαπλών χρήσεων.

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

«…έβαλαν πάνω τους επιστάτες των εργασιών για να τους ταλαιπωρούν με τα βάρη τους και έκτισαν στον Φαραώ πόλεις οχυρά…» (Έξοδος, α’,11).

Η ενόρμηση δεν μπορεί να αυτοακυρωθεί. Είναι πανταχού παρούσα και η λιβιδινική ζώνη είναι ένας λαβύρινθος κατά τον Lyotard. Έχει δίκιο. Βλέπετε ότι οι επενδύσεις πια είναι επενδύσεις στα σώματα και στα μυαλά των παιδιών που εξισώνονται με χρέη και χρήματα. Οι οικογένειες έχουν μετατραπεί σε κατασκευαστικές εταιρίες που  παράγουν πρωταθλητισμό στην κολύμβηση, στα μαθήματα, στις σπουδές, σε ό,τι μπορεί να φέρει πρωτιές! Αν χάσει σε ένα αγώνα το παιδάκι η μομφή πέφτει στους γονιούς και του λένε ότι χάνουν τα λεφτά τους. Μόνο που το παιδί δεν είναι χρηματιστήριο! Αν το παιδί θέλει να παίξει μπάλα πρέπει αμέσως να μπει σε πρόγραμμα για να γίνει ποδοσφαιριστής αλλιώς είναι χαμένος κόπος. Δεν μπορεί να χαρεί κανένα παιχνίδι γιατί όλα γίνονται στόχοι για κατάκτηση. Αν πετύχει σε όλα όσα του λένε στο τέλος θα βρει μια δουλειά που θα του φέρει λεφτά! Τον βλέπετε τον φαύλο κύκλο; Όλα γίνονται με στόχο τα λεφτά. Επενδύουν εδώ και εκεί πάνω του τονίζοντας τα δυνατά του σημεία σαν να είναι προπονητές. Την δόξα από την επιτυχία του που είναι η δυστυχία του την καρπώνονται οι ίδιοι. Άλλωστε τόσα λεφτά έδωσαν. Έτσι το εκπορνεύουν μια που οι επενδύσεις γίνονται μέσω χρημάτων  με την προϋπόθεση το σώμα να παραμένει στείρο κατά τον Lyotard. Ό,τι πληρώνουμε το καταναλώνουμε κιόλας. Εκτρέπουμε λιβιδινικές ποσότητες και τις κάνουμε δαπάνες. Σε αυτό το σημείο τα παιδιά γίνονται εξημερωμένα ζωάκια.

Τα παιδιά όταν νιώθουν από πολύ μικρά ότι κινδυνεύουν από τους μεγάλους αποκλίνουν από τον βασικό άξονα της παθολογίας του οιδιποδείου τους με ένα σύμ-πτωμα. Είτε ζουν στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Τύπου Α «τάξη-πειθαρχία-καθαριότητα», είτε στην πιο φανταχτερή εκδοχή της Disneyland «θα λυπηθεί η γιαγιά σου αν δεν πας να την δεις και θα φταίς εσύ για αυτό…αλλά αν θες μην πας…εσύ αποφασίζεις» πρέπει να σωθούν από το αδιέξοδο αυτής της παχύρευστης σούπας που απειλεί τη ζωή τους. Δεν πρόκειται για άγχος ευνουχισμού ούτε για φόβο τιμωρίας και αίσθημα ενοχής. Πρόκειται για ζήτημα ζωής και θανάτου και έτσι το αντιμετωπίζουν. Δεν ταμπουρώνονται πίσω από το σύμπτωμά τους. Είναι ένα προσωρινό καταφύγιο όσο και αν θέλουν οι μεγάλοι να τα συμβιβάσουν με αυτό και να το κάνουν δεύτερο δέρμα τους. Τα παιδιά ρισκάρουν πολλά με το σύμπτωμα που βγάζουν. Κινδυνεύουν γιατί ενώ θέλουν να αποστρέψουν το βλέμμα από πάνω τους που διεισδύει ως τα εσώψυχά τους το βλέμμα στρέφεται προς το σύμπτωμα, γίνονται το σύμπτωμά τους, τα τρέχουν στους γιατρούς και το υπόλοιπο σώμα απενσαρκώνεται.

Όταν μεγαλώσουν και ερωτευτούν (μέσα στο σύμπτωμά τους) θα πρέπει να διαλέξουν μια σταθερή αξία όπως το τυρί του μπακάλη και να επενδύσουν πάνω της. Μόνο που δεν ερωτευόμαστε ιδιότητες, αντικείμενα με τη βούλα και με ονομασία προέλευσης, απενσαρκωμένες αξίες, άφυλα καρτουνίστικα φερσίματα αλλά ανθρώπους.

Αυτό πια ακούγεται σαν ανέκδοτο. 

photo gianpal333

ΥΠΕΡΕΝΤΑΣΗ

Ένας βασιλιάς είχε μια κόρη ψηλομύτα….

 «Πόσο ψηλή ήταν η μύτη της;», με ρωτάει μια μικρή και μου δείχνει μέχρι το μέτωπό της που έχει ράμματα «μέχρι εδώ;». Της χαμογελάω.

Το παραμύθι δεν πήγε πολύ παραπέρα γιατί τα παιδιά δεν τα ενδιαφέρουν οι πληροφορίες, η ομαλή αφήγηση και ένα αίσιο τέλος όπως πασχίζουν οι μεγάλοι για να καθησυχάσουν την υπερένταση που ζητάει εκτόνωση. Μια εκτόνωση που το μόνο που κάνει είναι να φέρνει νέα υπερένταση. Να τρέχεις χωρίς να κουνηθείς από τη θέση σου και όλο να ζητάς πίστωση χρόνου! Σου δίνουν πίστωση χρόνου και μετά σε χρεώνουν διπλά και τρίδιπλα με πολύ υψηλό τόκο. Τα παιδιά αν κολλήσουν σε κάτι κόλλησαν και δικαίως αρχίζουν τα σπαστικά «γιατί». Το ερώτημα «πόση ψηλή είναι η μύτη της;» είναι ψυχαναλυτικό και αξίζει να σταθούμε όση ώρα χρειαστεί. Ακόμη και μια ζωή. Δεν χρειάζεται να το εξαντλήσουμε με ερμηνείες. Δεν χρειάζεται να το φτάσουμε μέχρι τέλους. Να το τεντώσουμε μέχρι να σκάσει ή να το μαζέψουμε σφιχτά μέχρι να τσαλακωθεί και να μαραζώσει. Η μικρή πονάει στην ράχη της μύτης της. Μια  μυτούλα συναχωμένη που κοκκινίζει και κλαίει είναι πολύ διαφορετική από μια ψηλή μύτη που σε βλέπει αφ’υψηλού, κοκκορεύεται, σκοντάφτει από την υπεροψία της, πέφτει και ματώνει. Κόκκινο στο κόκκινο αλλά έχει διαφορά! Ποιος θα της αναλύσει της μικρής αυτό που νιώθει αλλά δεν μπορεί να το περιγράψει με λόγια; Και ακόμα αν υποθέσουμε ότι έπεσε κοιτώντας ψηλά και χτύπησε πρέπει μαζί με το τραύμα της να πάρει και το παράσημο της Ψηλομύτας;

«Ένα, δυο, τρία, απόλυτη ησυχία! Και όποιος την χαλάσει, αυτός θα χάσει!»

Αυτό το μακάβριο τραγουδάκι κρατούσε τα παιδάκια νεκρά «απόλυτη ησυχία» για να έχουν κάποιο κέρδος από την νέκρα τους. Ίσως μια καραμέλα όπως στα ζωάκια. Αυτή η διαστροφική εκπαίδευση κλονίσθηκε όταν άρχισα να τους μιλάω. Τώρα η μικρή δεν παπαγαλίζει πια αυτό το πένθιμο μοτίβο. Είναι όλο ζωντάνια και χάρη. Δεν κάθεται ασάλευτη σαν μπαστούνι. Το ματάκι της είναι όλο πονηριά για σκανταλιές που σκέφτεται αλλά δεν τις κάνει. Όλα αυτά που συμβαίνουν με τα παιδιά ρέουν κάτω από την επιφάνεια της αφήγησης του βασιλιά και της κόρης του της Ψηλομύτας.

«την Ψηλομύτα την παντρεύεται ένας ζητιάνος!»

Χαρές και πανηγύρια.

Δεν ξέρει να του μαγειρέψει τίποτα άλλο εκτός από βραστό νερό. Τα παιδιά δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το βραστό νερό. Από αυτά τα κίτρινα, τα πράσινα και τα κόκκινα που επιπλέουν μέσα στις σούπες και στα όσπρια το προτιμούν με όλη τους την καρδιά. Θα έτρωγαν μόνο ψωμί και βραστό νερό και θα έπαιζαν όλη μέρα, αν μπορούσαν.

«κοιτάζει καλύτερα και τι να δει…πάνω στο άλογο κάθεται ένας ωραίος πρίγκιπας. Φοράει μια στολή που καλύπτει το σαγόνι του. Της λέει ανέβα…!»

«τι έχει το σαγόνι του;» ρωτούν όλα μαζί ανήσυχα. Υποψιάζονται κάποια αταξία του πρίγκιπα, γιατρούς και ράμματα μετά.

«πάλεψε με ένα θαλάσσιο δράκο και έχει μια πληγή που δεν πρέπει να δει κανείς γιατί ντρέπεται…»

«να μας την δείξει!!»

photo gianpal333

H ΜΕΘΟΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΤΡΕΛΑΙΝΕΙ

Ένα κοριτσάκι στο Δημοτικό γράφει μια έκθεση για την άνοιξη. Την περιγράφει σαν νεράιδα πάνω σε άρμα με πράσινο φόρεμα, ανθοστόλιστα μαλλιά και γοβάκια από γρασίδι. Η δασκάλα ανασηκώνει το φρύδι αυστηρά. Την κοιτάει σαν να βλέπει κάποιο καθυστερημένο παιδάκι. Την μαλώνει που δεν λέει ότι λένε όλοι. Ότι η άνοιξη είναι μια  από τις εποχές του χρόνου κ.λπ. Έτσι καταστρέφει κάθε έξυπνο σκίρτημα της σκέψης και κάθε φαντασίωση. Βάζει την άνοιξη στο κουτάκι της, στο διάγραμμά της, στο βαρετό της πλαίσιο και η άνοιξη παγώνει. Τώρα όλα είναι ισοδύναμα. Άνοιξη ή χειμώνας δεν έχει καμιά σημασία για το κοριτσάκι. Όλα είναι εποχές του χρόνου και απλά αλλάζουμε μερικές λέξεις και λέμε το ίδιο πράγμα. Όσα παιδιά υποκύπτουν στην πίεση της ανακύκλωσης μιας ύλης που δεν τρώγεται με τίποτα θεωρούνται άριστοι μαθητές-παπαγάλοι.

Τι γίνεται όμως με την φαντασίωση που πρόδωσαν; Στην επιπλέον διάσταση του χώρου η φαντασίωση γίνεται επιτάχυνση. Η ζωή γίνεται ταινία ή σειρές στο διαδίκτυο αλλά δεν τρέχει τίποτα. Είναι σαν να βλέπεις κάθε μέρα ένα και μόνο επεισόδιο αλλά επειδή το βλέπεις κάθε μέρα έχεις την αίσθηση του σίριαλ. Ένας άντρας λέει συνοφρυωμένος «η ταχύτητα φταίει που δεν κάνω τίποτα στη ζωή μου…».Περνάει γρήγορα από το ένα στο άλλο. Από το λουρί του σκύλου στο πάρκο, στο Γυμναστήριο που μισεί αλλά πηγαίνει γιατί έτσι κάνουν όλοι, στην δουλειά που μισεί αλλά την υπηρετεί, στην σφουγγαρίστρα που πασαλείβει τα βρομόνερα παρά τα καθαρίζει και τελικά κάθε βράδυ μένει άυπνος. Παγιδεύεται στις προθεσμίες πληρωμών και έχει κολλήσει στα κιλά που θα ήθελε να φτάσει. Είναι ακριβώς 70. Αυτό το 70 είναι μια στάση στον γύψο. Ό,τι το ξεπεράσει ή το μειώσει διογκώνεται και χάνει τις αναλογίες του. Κάθε μεταβλητή του 70 οδηγεί σε άπειρες μεταλλάξεις του 70.

«φόβος…θυμός…»

Το χέρι του μοιάζει με πιρούνι. Σφηνωμένο για τα καλά στον γύψο του 70. Το χέρι στον γύψο το συγκρατεί ένα λουρί από τον λαιμό. Συνέχεια σκέφτεται να βρίσκει τρόπους για να μην ξοδεύει τον χρόνο του. Να τον επενδύει με μεθοδικότητα. Όσο το κάνει τόσο τρελαίνεται.

«Μην ξοδεύεις τον χρόνο σου!» λένε οι διαφημιστές.

Γιατί και τον χρόνο τον βλέπουν σαν ευκαιρία για χρήμα. Και ο Freud βλέπει τον βήχα της Ντόρας σαν κέρδος που θα ήθελε να βγάλει από την αρρώστια της. Το κέρδος της εξοικονόμησης ενέργειας. Τι κέρδος μπορεί να βγάλει σαν σακάτης που μένει ακίνητος ο χρόνος; Μόνο να παρασιτεί στον χώρο μέχρι να ενωθεί μαζί του σε ένα χωροχρόνο σκέτο σάβανο. Η πραγματικότητα βιώνεται σε γνώριμους κύκλους στο προαύλιο της φυλακής του καθενός. Όπου βλέπετε κλειστούς κύκλους υψώνονται και τοίχοι γύρω τους για καλύτερη περίφραξη. Στο κέντρο του κύκλου που είναι και το μέσον του λιμνάζει το Μηδέν. Το μηδέν της μηδενικής φαντασίωσης, το μηδέν που εκμηδενίζει τις φαντασιώσεις και τις κάνει λεφτά, το αδύνατο, το μηδέν της λογικής, το άδειο κέντρο μιας άδειας πόλης και κάποιες εντάσεις που ξεπετάγονται σαν αγριόχορτα εδώ κι εκεί για να σβήσουν αμέσως μετά και να ανάψουν λίγο παραπέρα. Θα θέλατε να ζείτε πάντα εκεί απλά επειδή το περιβάλλον της φυλακής σας φαίνεται οικείο;

 Αυτή η ανακύκλωση του ίδιου πάντα κύκλου προκαλεί πονοκέφαλο και οι έγκλειστοι το ρίχνουνε στο μάτι.

«κάποιος με μάτιασε πάλι…»

Το να λουφάζω στην κοιλιά του κύκλου είναι σαν να αράζω στην ασφάλεια του θανάτου. Σε μια αποχαύνωση σε στάση εμβρύου που κουλουριάζεται στη μήτρα υπολογίζοντας τι θα ήταν χρήσιμο να κάνει και τι θα ήθελε να επιλέξει αλλά ούτε κάνει, ούτε επιλέγει. Το να κυνηγάτε προθεσμίες πληρωμών είναι σαν να τρέχετε στην εθνική οδό με χίλια γιατί πρέπει να φτάσετε στον προορισμό σας χωρίς ούτε μια στάση. Χωρίς να βλέπετε καν το τοπίο γύρω σας. Μόνο μια θολή εικόνα σας συνοδεύει. Είναι σίγουρο ότι θα συμβεί ατύχημα…

gianpal333